Öncelikle bize kendinizi tanıtır mısınız?

Adım Bekir KÖKSAL. 1997 yılından bugüne kadar İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nde Sağlık İşleri Müdürlüğü’nde, Darülaceze Müdürlüğü’nde, Teftiş Kurulu Başkanlığı’nda görev yaptım. 2007 yılı Ocak ayından beri Özürlüler Müdürü olarak görev yapmaktayım.

ÖZÜRLÜLERE TATİL İMKANI

Özürlüler Müdürlüğü ne zaman kuruldu ve kuruluş amacı nedir?

1994 yılında İstanbul Büyükşehir Belediyesi eski Başkanı, şu anki Başbakanımız Recep Tayyip ERDOĞAN Bey’in zamanında Özürlüler Koordinasyon Masası olarak kurulan Özürlüler Müdürlüğü, 2007 yılı itibariyle 5 tanesi Zihinsel Engelliler Okulu, 13 tanesi Özürlüler biriminden oluşan 18 merkeze dönüşen bir müdürlük oldu. Tatil imkânı bulamayan özürlüler için Florya’da yılda toplam 4.800 kişiye hizmet veren Çiroz Özürlüler Eğitim ve Rehabilitasyon Kampımız var. Amacımız öncelikle İstanbul’da yaşayan özürlülere ulaşmak ve onları topluma entegre etmektir. Bu kapsamda özürlülere bilgilendirme, danışmanlık ve yönlendirme, Psiko-Sosyal servis, sporla rehabilitasyon, hidroterapi(su terapisi), sosyal ve kültürel etkinlikler, istihdam ve meslek beceri eğitimi hizmetleri veriyoruz. Yeni uygulamalarımızdan biri olan Türk İşaret Dili Araştırma-Geliştirme konusunda da kapsamlı çalışmalarımız var. Türk İşaret Dili, Osmanlı Devleti’nin de kullandığı en eski işaret dilidir. Bu eğitimi işitme engellilerle kolay anlaşabilsinler diye özürlü olmayan insanlara da veriyoruz.

ÖZÜRLÜLERE İŞ İMKANI

Özürlü insanlara istihdam konusunda yaptığınız hizmetleri anlatabilir misiniz?

Kamu kurumlarının ve özel şirketlerin kanunen mevcut işçi sayısının % 3’ünün özürlü olması gerekiyor. Bu kanun hükümetin özürlülere verdiği önemi göstermektedir. Fakat bu konuda özürlülerin iş bulma, işverenlerin de nitelikli özürlü işçi bulma sorunları oluşuyor. Özürlüler Müdürlüğü olarak bu sorunu çözmek için koordinasyon hizmeti veriyoruz. Bize başvuru yapan özürlüleri niteliğine göre kayıtlarını tutarak, işveren kamu kuruluşlarına ve özel şirketlere sunuyoruz. Özürlülere kalifiye eğitim desteği de vererek onları iş hayatına hazırlıyoruz. Böylece özürlülere iş, işverenlere de nitelikli özürlü işçi bulma imkânını sağlamış oluyoruz.

ÖZÜRLÜLERE MEDİKAL DESTEK

Özürlülere maddi yardım ve lojistik destek sağlıyor musunuz?

Özürlülere ihtiyaçlarına göre medikal yardım (beyaz baston, tekerlekli sandalye, işitme cihazı, ses kayıt cihazı, hastaaltı bezi, akülü araba gibi) yapıyoruz. Maddi yardım konusunda İstanbul Büyükşehir Belediyesi Sosyal Hizmetler Müdürlüğü, tedavi konusunda ise İstanbul Büyükşehir Belediyesi Sağlık İşleri Müdürlüğü aktif olarak hizmet vermektedir. Bunlar tamamen İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin özürlü olan fakat sosyal güvencesi olmayan insanlara sunduğu ücretsiz bir hizmettir.

ÖZÜRLÜLERE ULAŞIM HİZMETİ

2008 yılında özürlü vatandaşlarımıza bir müjdeniz var mı?

2007 yılının Temmuz ayında hayata geçirdiğimiz Özürlü ve Yaşlı Ulaşım Hizmeti, dünyada gelişmiş ülkelerde dahi olmayan bir hizmettir. Bu hizmetimizin temel amacı toplu taşıma aracından faydalanamayan özürlü ve yaşlı insanları evlerinden alıp gitmek istedikleri yerlere ulaştırmaktır. Örneğin; bankada işi olan veya gezmek isteyen özürlü vatandaşlarımız ALO 153-3 Çağrı Merkezi’ni arayıp randevu alarak bulunduğu yere yakın servis aracımız tarafından istediği yere götürülüp geri getirilmektedir. Mesela; İstanbul’da oturup da yıllarca deniz görmemiş özürlülerin yaşadığı mutluluk bizi ve diğer vatandaşları da çok memnun ediyor. 2008 yılında bu hizmetimizi daha da genişleteceğiz. Bu yıl İstanbul’daki mevcut Zihinsel Özürlüler ve Beceri Kazandırma Merkezi sayısını 10’a çıkartacağız. Çünkü bizim en çok sıkıntı çektiğimiz konu zihinsel engellilerin eğitimidir. Günlük eğitim alan 300 kişilik özürlü sayısını da 1.100’e çıkartacağız. Aynı zamanda 2008 yılında faaliyete geçirdiğimiz zihinsel, görme, işitme ve ortopedik engellilerin eğitim alabileceği karma bir okul yaptık. Bu okulda matbaacılık, marangozculuk, cam boyama, ebru sanatı, mehter v.b. eğitim kursları verilecek.

ALO 153 ÇAĞRI MERKEZİ

Özürlüleri sosyal hayata kazandırmak için ne tür organizasyonlar yapıyorsunuz?

Çok şey yapıyoruz ama son zamanlarda yaptığımız en büyük hizmet ALO 153-3 Çağrı Merkezi’ni hayata geçirmek. Bununla beraber çeşitli spor turnuvaları, sosyal etkinlikler (piknik, sinema, tarihi ve turistik geziler) gibi çeşitli organizasyonlar düzenliyoruz. İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü ile bir protokol imzalayarak hayata geçirdiğimiz ÖSHA Projesiyle (Özürlülerin Sosyal Hayata Adaptasyonu Ya da Toplumun Özürlülere Adaptasyonu) genç kuşağa özürlülük bilinci kazandırmaya çalışıyoruz. Bu projeyle yılda doğrudan 25 bin öğrenciye ulaşıyoruz. Bu sunumu izleyen çocuklar özürlülere nasıl davranacağını öğrenmiş oluyor. Bu sayede sağlıklı insanların özürlü insanlara bakış açısında % 95’e varan değişmeler oluyor. Özellikle halkın büyük kesimiyle günlük hayatta muhatap olan din görevlilerine, taksi ve otobüs şoförlerini de bu eğitimlere davet ediyoruz. Amacımız toplumda bir özürlülük bilinci oluşturmaktır.

ÖZÜRLÜ VATANDAŞLARIMIZA ULAŞAMIYORUZ

Özürlü vatandaşlarımızın hizmet talebi ve sizlere ulaşması kolay mı?

En büyük sorunumuz özürlü vatandaşlarımıza ulaşım sorunudur. Şu anda istatistiklere göre Türkiye nüfusunun % 12.29’u özürlüdür. İstanbul’daki özürlü nüfus oranı ise 300.000 ila 400.000 arasında değişmektedir. Bizim merkezimize kayıtlı özürlü sayısı yaklaşık 60 bin kişidir. Hedefin oldukça altındayız. Çünkü özürlü vatandaşlarımıza ulaşamıyoruz. Özürlü vatandaşlarımızın bizlere ulaşması için televizyonlarda, gazetelerde faaliyetlerimizi duyurmaya çalışıyoruz. Broşürler dağıtarak, İGDAŞ ve İSKİ faturalarına İSÖM logosunu koyarak elimizden geldiğince özürlü vatandaşlarımıza ulaşmaya çalıştık. Elimizden geleni yapıyoruz ama en fazla 60.000 - 70.000 kişiye ulaşabiliyoruz. Bir de bazı aileler çekingen oldukları için özürlü çocuklarını bizden gizliyorlar. Yeni çıkan özürlü yasasında özürlülere maaş da bağlanacaktır. Bunu duyan özürlü vatandaşlarımız biraz artış gösterdi ama yine de yetersiz kalmaktadır.

ÖZÜRLÜLERE UYGUN EV

Özürlüler ile ilgili faaliyetlerinizde T.C. Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı ile ortak çalışmalarınız oluyor mu?

Ankara’da T.C. Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı ile ortak çalışmalarımız var. Özürlüler İdaresi Başkanı Abdullah GÜVEN Bey ile de şu anda ortak bir proje yürütüyoruz. Bu projenin adı ev adaptasyon projesidir. Özürlülerin kullanabileceği materyallerin bulunduğu bir ev yapacağız. Bu evde tuvalet, banyo, mutfak, oturma odaları, diğer ev ve mutfak eşyaları tamamen özürlü vatandaşlarımıza göre tasarlanacaktır. Sadece sosyal hayatta değil bireysel yaşamlarında da özürlülere destek sağlamak amacıyla böyle bir proje tasarladık. Örneğin; görme özürlü bir insan için evin içerisine sesli ışık sistemi kurulması gibi. Bu konuda müteahhitler ile de bire bir görüşmeler yapıyoruz. Bugüne kadar sağlıklı insanlar için üretilen evleri özürlü insanlara uygun şekilde inşa ettirmek istiyoruz.

ÖZÜRLÜLÜĞÜ ENGELLEMEK İSTİYORUZ

Denver Gelişim Testi hakkında neler söylemek istersiniz?

Bizim başlıca görevlerimizden biri de özürlülüğü engellemektir. Birçok aile çocuğunun özürlü olduğunu geç anlayabiliyor. Bu konu ile ilgili İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü ile bir protokol yapıp Küçükçekmece ilçesini pilot bölge seçerek böyle bir faaliyeti hayata geçirdik. Küçükçekmece’deki sağlık ocaklarında hastanın durumundan şüphe eden doktorlar hastaları bizim Özürlüler Merkezi’ne sevk ediyor. Biz de burada o kişilere belirli testler yaparak aileleri erken uyarma şansımız oluyor. Örneğin; bir aile çocuğunun gelişim bozukluğunu, periyodik hastalıklarını takip edemeyebilir. Pilot bölge olan Küçükçekmece’deki bu hizmetimizi İstanbul’un diğer ilçelerine de yaygınlaştıracağız. Küçük adımlar isimli projemiz ise 6 yaş grubu çocuklar için ailelere verilen eğitim seminerleridir. Bunun yanında genel kütüphane çalışmalarımız bulunmaktadır. Dünyada özürlüler için yazılmış bütün eserlerin bulunduğu, herkesin faydalanabileceği bir kütüphanemiz var.