Öncelikle bize kendinizi ve firmanızı tanıtır mısınız?

Adım İsmet Gökuç. Yüksek tahsilimi 1964 yılında tamamladım ve 16 yıl DSİ’de çalıştım. Daha sonra DSİ’den ayrılarak 1980 yılından bu yana Yöntaş İnşaat’ta görev yapmaktayım. Yöntaş İnşaat 1970’li yıllarda kurulmuş bir inşaat şirketidir. Bugüne kadar Bayburt Barajı, Niğde Murtaza Barajı, Aksaray Mamasın Barajı, Malatya Medik Ana Sulaması, Adana Pamukova Sulaması, Denizli Çürüksu Sulaması ve Denizli OSB Altyapı İnşaatı Yöntaş İnşaat’ın inşa ettiği belli başlı projelerdir. Şu anda ise Diyarbakır Ambar Barajı’nı ve Konya Hotamış Depolama Tesisi’ni inşa ediyoruz. Ağırlıklı olarak DSİ ile çalışıyoruz.

Türkiye’de yıllardır bitirilememiş devlet taahhüt projelerinin kısa sürede bitirilmesini nasıl değerlendiriyorsunuz?

Eskiden devam eden projelerin bitmesi ödenek ve bütçeye bağlıydı. Genel bütçede yatırımlara ayrılan pay çok düşük oluyordu. Bu da o dönemki hükümetlerin faiz ödemelerinden kaynaklanıyordu. Dolayısıyla yatırıma fazla bir imkan kalmıyordu ve projelerin çoğu sürüncemede kalıyordu. Politik anlamda ise bunun en büyük sebebi koalisyon hükümetiydi. Mesela 3 partili bir koalisyon hükümetinde her bakanlık kendi bütçesinin fazla olmasını arzu ediyordu. Şu anki iktidar döneminde genel bütçenin yüzde 30’u yatırımlara harcanıyor.

DİYARBAKIR’DA TARIM ARAZİLERİNİN VERİMİ ARTACAK

Şu anda inşa ettiğiniz Diyarbakır Ambar Barajı projesinden ve bu proje bittiği zaman bölge halkına sağlayacağı faydalardan bahseder misiniz?

Kuru tarımdan sulu tarıma geçildiği zaman araziye her yıl ürün ekme imkanınız oluyor. Nadas ortadan kalkıyor. Diyarbakır gibi sıcak bir bölgede bir yılda 2 ürün alma imkanı doğacak. Diyelim ki buğday ektiniz. Buğdayın hasadını kaldırdıktan sonra sebze veya mısır ekebilirsiniz. Kış bitkileri diye adlandırılan ıspanak, pırasa veya lahana da ekebilirsiniz. Toprakları arttıramadığımıza göre mevcut toprakların verimini arttırmış olacağız. Dolayısıyla Diyarbakır Ambar Barajı’nın sulama anlamında bölgeye sağlayacağı en büyük fayda budur.

HES’LER YERLİ ENERJİ KAYNAĞIDIR

Orman ve Su İşleri Bakanlığı’nın HES projeleri ile ilgili düşünceleriniz nelerdir?

Elektrik bugünkü asırda vazgeçilmez bir ihtiyaçtır. Elektrikler kesildiği zaman hayat biter. Bunu herkes kabul ediyor. Elektriği de yerli kaynaklara dayandırmak gerekiyor. Yabancı kaynaklardan enerji alınırsa darda kalındığı zaman döviz alınamaz. Peki nereye kadar enerji ithal edilebilir? Bu bakımdan yerli kaynaklara dayalı enerji santralleri geliştirilmelidir. Türkiye’nin de bu imkanı oldukça fazladır. HES’ler yerli enerji kaynağıdır. Dolayısıyla HES’lerin bir an evvel yapılması ülkemizin menfaatinedir. Bu HES’lerin ihtiyaç ve fayda durumudur. Tabiat açısından ise düşünüldüğünde HES’lerin doğayı tahrip ettiği söyleniyor. Bizim biri rezervuarlı barajlardan, diğeri ise regülatörler vasıtası ile suların taşındığı barajlardan enerji elde ettiğimiz santrallerimiz var. Regülatörlü nehir santrallerinde tabiata asla zarar verilmez. Çünkü suyu su yatağından alıp tekrar su yatağına götürüyorsunuz. Gerek rezervuarlı barajlar için gerekse regülatörlü santraller için kanunda geçerli bir kural var. Regülatörler veya barajlar inşa edilirken suyun geçtiği derenin minimum ihtiyacı kadar olan suyu bırakmak mecburidir. O dereler hem derede yaşayan balıklardan hem de çevresindeki bitkilerden dolayı tümüyle kurutulamaz. Burada en çok tepki gösterilen hususlardan biri de regülatörlerin inşa edildiği alandaki ağaçların kesilmesidir. Yine kanunda belirtildiği üzere HES inşa edilirken kesilen ağaçların yerine o civardaki yerlere kesilen ağaçlardan daha fazla ağaç dikilmektedir.

İHALE SÜREÇLERİ DAHA HIZLI OLMALI

Kamu ihale sistemi ile ilgili neler söylemek istersiniz?

2886 sayılı ihale kanunu kalktı. Yerine 4834 sayılı kanun getirildi. 4834 sayılı ihale kanunu her müteahhidin kendi açısından bir işi kaç liraya yapabileceğini ortaya çıkardı. Asıl faydaları ise şudur. Proje bedelinin yüzde 10’unun teminat olarak gösterilmesi isteniyor. Projenin inşa edileceği arazinin istimlâk işlemlerinin tamamlanması gerekiyor. Son olarak da projenin hazır olması şart koşuluyor. Bu faydalar tamamen projelerin hızlı ve sorunsuz bir şekilde inşa edilmesi ve bitirilmesi için yapılmış düzenlemelerdir. Yalnız tek bir eksiklik var. Bu da ihale sürelerinin uzamasıdır. Çünkü o ara sürece diğer kurumlar da dahil oluyor. Mesela Kamu İhale Kurumu sürece dahil oluyor ve konuyu araştırıyor. Dolayısıyla kurumlar projeleri reel anlamda hayata geçiremiyor. Bir de konu mahkemelere intikal edince ihalelerin süresi daha çok uzuyor. Bunu önlemek için ihale öncesi aradaki kurumların azalması ve ihale sonuçlarını belirleyen kriterlerin matematiksel kriterler olması gerekiyor.

UYARI: YUKARIDAKİ RÖPORTAJ SADECE MEDYA ÇALIŞMASIDIR. ERCİYES GRUP OLARAK BU ŞİRKETLE HİÇBİR TİCARİ BAĞIMIZ YOKTUR.